BESTAAT GROEPSLOYALITEIT?

Yildiz Ertan

GROEPSLOYALITEIT

Wantrouwen tegenover groeperingen die in een andere loyaliteitsverbondenheid staan.


Toen ik gelezen had dat ieder kind, iedere volwassene loyaal is aan zijn ouders, aan zijn afkomst en dat het de grondslag is van zoveel positieve en negatieve emoties, legaat, zelfbeschikkingrecht en dat het een zeer belangrijk begrip is in de levensfasen van een mens, ben ik op zoek gegaan naar informatie rond groepsloyaliteit.
Wij hoeven maar een krant open te slaan of naar de intenties van de politici te luisteren over hun ouders en grootouders om te weten hoe ze uit hun onzichtbare of zichtbare loyaliteit handelen binnen hun politiekmandaat (Mijn groot vader was een …Mijn grootmoeder werd door de Nazi's meegenomen in…).

Bestaat groepsloyaliteit ook? Hoe bepaalde groeperingen met hun loyaliteit omgaan? Wat is het principe van naast elkaar bestaande loyaliteiten in een land als Verenigde Naties? Ik heb veel gezocht rond groepsloyaliteit maar weinig informatie gevonden. Het is I. Nagy, de grondlegger van de contextuele therapie, psychiater en gezinstherapeut die na loyaliteit over groepsloyaliteit het volgende hoofdstuk geschreven heeft. Hij ziet ook een sterke verband tussen onderdrukte groepsloyaliteit, crimineel gedrag en politiek terrorisme.


Wat gebeurt als men de loyaliteit onderdrukt?

Nagy is voorstander van een platform voor de behartiging van een zienswijze die rekening houdt met de aanspraken en wensen van groeperingen. Alle loyaliteitsgroeperingen moeten bij het voordragen van hun aanspraken tegelijkertijd ertoe worden verplicht zowel ten aanzien van zichzelf als van hun tegenstaanders de eigen criteria voor gerechtigheid van kracht te laten zijn.

Ik maak een samenvatting van zijn hoofdstuk en zet het hieronder. De vertaling uit het Engels is verwarrend en is moeilijk sommige zinnen in goed te begrijpen wat Nagy heeft bedoeld.

"De wereldopinie reageert zelden positief op eisen van de regeringen die buiten het maatschappelijk bestel vallende groeperingen zonder zelfbeschikking stellen. Het belangrijke punt is dat, binnen het democratisch systeem, de meerzijdige gerechtigheid en erkenning van alle groeperingen slechts binnen de grenzen van etnische of nationale eenheden van kracht kunnen zijn. Zelf in de meeste ontwerpen voor een wereldregering is geen plaats ingeruimd voor het principe van naast elkaar bestaande loyaliteiten. Er wordt in vrijwel geen enkel democratisch systeem voldoende rekening gehouden met het feit dat ook vreedzame religieuze, etnische of politieke groeperingen hun eigen loyaliteitsverplichtingen hebben.
Wanneer de groeperingen, het recht hebben loyaal en trouw te blijven aan hun ouders of afkomst, wordt dit ontzegd, is dit niets anders dan een poging, de mogelijkheden die in bewust beleefde verbondenheden liggen, te verdoezelen. Men beseft niet hoezeer ook onderdrukte loyaliteitsverbondeheden het menselijk gedrag bepalen.

Criminaliteit en politiek terrorisme vormen heden ten dage de twee grootste bedreigingen voor orde en gezag in de samenleving. Dankzij wetenschappelijke en technische vooruitgang en geraffineerd uitgewerkte strategieën lijken zij over de gehele wereld steeds kwalijker vormen aan te nemen, zowel voor het staatsysteem als voor het welzijn en de veiligheid van de burgers. Regeringen, die criminele geweldadigheid en politiek terrorisme gewoonlijk uitsluitend bekijken vanuit het gezichtspunt van hun orde en gezag, maken echter zelden onderscheid in hun overwegingen.

Pogingen tot intennationale neutralisering en nationale assimilatie zijn niet in staat de terechte loyaliteit van een groepering ten opzichte van haar wortels te vervangen als krachtbron voor individuele motivatie. Hiermee moet rekening worden gehouden met -bij het ontstaan van- verschillen tussen groeperingen met verschillende loyaliteitsverbondenheden. Zolang er in de wereldorde geen officiële mogelijkheid bestaat zulke eisen openlijk naar voren te brengen, zal dit in de toekomst het terrorisme door leden van niet-autonome groeperingen alleen maar in de kaart spelen."

Volgens het empowermentdenken dat in de Verenigde Staten ontstaan is en volgens de pedagogie van onderdrukten van Freire, moet de maatschappij voldoende aandacht schenken aan de mensen die in een afhankelijkheidspositie of in minderheidspositie terechtkomen. Sociale problemen ontstaan door een ongelijke verdeling van de toegang tot bronnen in de maatschappij. Zij zorgen ervoor dat mensen geen macht hebben over uiteenlopende domeinen in hun eigen leven. Indien men deze afhankelijke situatie van mensen die tot de machteloze groep behoren wil verlaten, is de oplossing hen te laten partipicieren in de samenleving.

Niet enkel de auteurs van empowermentbeweging maar ook Nagy pleit voor een vreedzaam kanaal, waarlangs de eisen van verdreven, uitgebuite of onderdrukte groeperingen zonder het recht op zelfbeschikking kunnen worden gehoord.

Ze hopen dat er zo'n platform komt die een discussie over de verwachtingen, noden van groeperingen op gang kan brengen, naar zijn leden kan luistert en rekening houdt met een medezeggenschap van de minderheidsgroepen in onze samenleving.